ÇEŞİT BİLDİREN MEFULU MUTLAK
Arapça’da mefulu mutlak, cümlenin başında kullanılan fiilin mastarının, cümle sonunda üstünlü olarak kullanılmasıyla elde edilir.
| Davrandı, muamele etti (mazi fiil) | Âmele | عَامَلَ |
| Davranıyor, muamele ediyor (muzari fiil) | Yuâmilu | يُعَامِلُ |
| Davranmak, muamele etmek (mastar) | Muâmele | مُعَامَلَة |
Mastar, kendisinden sonra gelen bir isimle tamlama yapılarak kullanılırsa, “çeşit, tür, nevi” bildirir.
Aşağıdaki cümlede “ معاملة muamele” mastarı, “ خادمة hizmetçi ” ismiyle tamlama oluşturmuştur:
“Hizmetçi muamelesi”
İsim Mastar
ÇEŞİT BİLDİREN MEFULU MUTLAKA ÖRNEK:
| وَ كَانَتْ تُعَامِلُهَا الْأُمُّ مُعَامَلَةَ الْخَادِمَةِ |
| Ve kânet tuâmiluha’l-umm muâmelete’l-hâdime. |
| (Üvey ) annesi, ona hizmetçi muamelesi yapıyor idi.
(Ona hizmetçi gibi davranıyordu) |
| İdi (bayan) | Kânet | كَانَتْ |
| Ona davranıyor,
ona … muamelesi yapıyor (bayan) |
Tuâmiluhâ | تُعَامِلُهَا |
| Anne | El-umm | الْأُمُّ |
| Davranış, muamele | Muâmele | مُعَامَلَة |
| Bayan hizmetçi | El-hâdime | الْخَادِمَة |
Davranışın ne çeşit bir davranış olduğu (مُعَامَلَةَ الْخَادِمَةِ hizmetçi muamelesi) tamlamasıyla açıklanmaktadır.
HAZIRLAYAN ENİSE SEMA GONCA